Patlama sonucu yerle bir olan Beyrut Limanı, Lübnan ekonomisinin can damarıydı

Lübnan’da ülke ekonomisinin can damarı sayılan Beyrut Limanı’na yapılan saldırının yankıları devam ediyor. Patlama sonucu büyük yıkıma uÄŸrayan Beyrut Limanı, Osmanlı döneminde geniÅŸletilerek açılmış, 1925’te bir süre Fransızların elinde kalmıştı. Akdeniz’in en büyük limanlarından Beyrut Limanı, 1960’ta Lübnanlıların hakimiyetine geçmiÅŸti 12 NUMARALI DEPODA PATLAMA Lübnan’ın ana ticaret limanı olan Beyrut Limanı’ndan dün patlayıcı maddelerin bulunduÄŸu 12 numaralı depoda önce yangın çıktı. Yangın sonrası depoda tüm Beyrut’u sarsan çok güçlü bir patlama meydana geldi ve bunun sonucunda onlarca kiÅŸi hayatını kaybetti, binlerce kiÅŸi de yaralandı. DEPODA 2 BÄ°N 750 TON AMONYUM NÄ°TRAT BULUNUYORDU Lübnanlı yetkililer, 6 yıl boyunca bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın Afrika’da bir ülkeye sevk edilmek istenirken Beyrut Limanı’nda infilak ettiÄŸini açıkladı. Patlama sonucunda bölgenin en önemli ticaret limanlarından Beyrut Limanı adeta harabeye döndü. Patlamada büyük ölçüde tahrip olan Beyrut Limanı, baÅŸkentin kuzeyinde Akdeniz kıyısında bulunuyor. Lübnan DaÄŸları’nın eteklerinde yer alan liman, DoÄŸu Akdeniz’in en büyük ve en iÅŸlek limanlarından biri olarak Lübnan ekonomisinde önemli bir role sahip. Ä°KÄ° KIRANIN GEÇİŞ NOKTASINDA YER ALIYORDU Beyrut Limanı, Roma Ä°mparatorluÄŸu döneminden bu yana Lübnan ve Suriye’yi de kapsayan Levant bölgesinin tarihi boyunca hayati bir bölgesel ticaret limanı ve DoÄŸu ile Batı arasında önemli bir ekonomik baÄŸlantı noktası oldu. Bu önem, limanın Akdeniz’i Orta DoÄŸu’ya baÄŸlayan ve Asya ile Afrika kıtalarının geçiÅŸ noktasında yer alan stratejik bir konumda bulunmasından kaynaklanıyor. OSMANLI DÖNEMÄ°NDE GENÄ°ÅžLETÄ°LDÄ° Osmanlı döneminde 1894’te geniÅŸletilerek açılan liman, 1925’te bir süre Fransızların elinde kaldı. Beyrut Limanı, 1960’ta Lübnanlıların hakimiyetine geçti. Lübnan’da 1975’te baÅŸlayan iç savaÅŸ sırasında büyük zarar gören liman, savaşın sona erdiÄŸi 1990’dan bu yana yeniden yapılanma ve geniÅŸleme sürecine girdi. LÄ°MANIN ALT YAPISI VE SAHÄ°P OLDUÄžU Ä°MKANLAR – Beyrut Limanı, konteyner, otomobil, kuru ve sıvı yük ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere hem yolcu hem de kargo terminalleri ile 1,2 milyon metrekarelik bir araziyi kapsıyor.- Limanın genel kargo alanı 12 depodan oluÅŸuyor ve 120 bin ton kapasiteli bir tahıl ambarını içinde barındırıyor. Beyrut Limanı, ayrıca yıllık 1 milyon 200 bin konteyner taşıma kapasitesine sahip.- Limanın toplam su havzası alanı 1 milyon 2 bin metrekare, toplam rıhtım uzunluÄŸu ise 5 bin 655 metre. Liman, stratejik konumu ve sahip olduÄŸu imkanlardan dolayı dünyanın en büyük denizcilik nakliye ÅŸirketleri tarafından aktarma merkezi olarak kullanılıyor.- Lübnan ekonomisinde hayati öneme sahip Beyrut Limanı, ülkeye gelen ithal ürünlerin de büyük oranının giriÅŸ noktası olarak biliniyor. BEYRUT LÄ°MANININ STRATEJÄ°K ÖNEMÄ° NEDÄ°R? Beyrut Limanı, doÄŸu Akdeniz’in en önemli limanlarından biri ve Lübnan’ın adeta deniz yolu ile dünyaya açılan kapısı konumunda. BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) 2018’de yayımladığı ‘Sevk BaÄŸlantı Hattı’ indeks raporuna göre Beyrut Limanı, sergilediÄŸi performans dolayısıyla dünya genelinde 171 liman arasında 38. sırayı aldı. Bölgesel düzeyde Beyrut Limanı, Orta DoÄŸu’daki liman ülkeleri arasında aynı indekste 6. sırada bulunuyor. Raporda, hem bölgesel hem de dünya genelindeki sıralamasıyla Beyrut Limanı’nın performansının ne kadar önemli olduÄŸuna dikkat çekiliyor. Liman, jeostratejik konumu itibarıyla Ãœrdün, Suudi Arabistan, Irak ve diÄŸer Körfez ülkelerinin Akdeniz ile baÄŸlantısını saÄŸlayan önemli limanların başında yer alıyor. LÃœBNAN EKONOMÄ°SÄ°NE NASIL BÄ°R KATKISI VAR? Beyrut Limanı’na iliÅŸkin resmi verilerin paylaşıldığı ‘portdebeyrouth’ internet sitesinde yer alan bilgilere göre, limanın ülkeye getirisi 2005’ten bu yana kademeli bir ÅŸekilde her yıl artmış durumda. Sitedeki bilgilerde Beyrut Limanı’nın 2005’teki toplam geliri 89 milyon iken, 2017’de bu tutarın 313 milyon dolara kadar çıktığı görülüyor. Beyrut Limanı’ndan gelip Lübnan hükümetinin kasasına giren net kârın ise 2005’te 14 milyon civarındayken 2017’de 124 milyon dolara yükseldiÄŸi belirtiliyor.Limanda 2002’de toplam 1029 kiÅŸi istihdam edilirken, teknolojik altyapının geliÅŸtirilmesiyle 2017’de istihdam edilen kiÅŸi sayısı 281’e kadar düştü. Lübnan, Beyrut Limanı’nın 2002’de taşıdığı her ton başına 3,2 dolarlık net kâr elde ederken, bu rakam 2017’de ton başına 15 dolara kadar çıktı.Liman ayrıca, birçok uluslararası gemi nakliyat firmasının Lübnan’da faaliyet göstermesine vesile olup hem yerli hem de yabancı işçileri bünyesinde istihdam etmesini saÄŸlıyor. Bunun yanında özellikle Beyrut’a gelen birçok turist gemisi ve diÄŸer deniz araçları da bu limana yanaÅŸarak ülke ekonomisine büyük katkı saÄŸlıyor.

Bir önceki yazımız olan Beyrut'u harabeye çeviren patlamanın görgü tanıkları anlatıyor: Kulaklarımız sağır oldu, üzerimize cam kırıkları yağdı başlıklı makalemizde Beyrut, Dünya ve Lübnan hakkında bilgiler verilmektedir.